भैरहवा-लुम्बिनी-तौलिहवा सडकको स्तरोन्नति कार्य पूरा भएको पाँच महिना नबित्दै भत्किन थालेको छ।
रूपन्देही सदरमुकाम भैरहवादेखि लुम्बिनी हुँदै कपिलवस्तु सदरमुकाम तौलिहवा पुग्ने ४१ किलोमिटर सडक भारतीय कम्पनी गावर कन्स्ट्रक्सन लिमिटेडले रु एक अर्ब ९३ करोड ६३ लाखको लागतमा निर्माण गर्ने गरी ठेक्का प्राप्त गरेको थियो।
उक्त कम्पनीले जनवरी १२, २०२० सम्म निर्माण सम्पन्न गर्नेगरी जुलाई १४, २०१७ मा ठेक्का सम्झौतासहित निर्माण कार्य सुरू गरेको भएता पनि तोकिएको समयभन्दा ११ महिना ढिला गरी डिसेम्बर २०२० मा काम सम्पन्न गरेको हो।
तीन पटकसम्म भेरियसन समेत भएको उक्त ठेक्काको लागत समेत बढेको छ।
सुरूआतमा रु एक अर्ब ९३ करोड ६३ लाख भए पनि पछि विभिन्न कारण देखाई भेरियसन गरिँदा ठेक्का कबोल मूल्य बढेर रु दुई अर्ब आठ करोड ८४ लाख ५४ हजार पुगेको छ।
ठेकेदार कम्पनीले नेपाल सरकारसँग बढेको रकम अनुसार भुक्तानी समेत प्राप्त गरिसकेको छ।
वर्षौंदेखि हुलाकी सडकको रूपमा परिचित रूपन्देहीको भैरहवादेखि लुम्बिनी हुँदै कपिलवस्तुको तौलिहवा जोड्ने उक्त सडक पर्यटकीय र औद्योगिक हिसाबले बढी महत्वको सडक हो।
उक्त सडकखण्डमा एकातिर विश्व पर्यटन बजारको मुख्य केन्द्र महामानव गौतम बुद्धको जन्मस्थल लुम्बिनी, तिलौराकोट पर्दछन् भने अर्कोतिर अर्बौ खर्चेर सञ्चालनमा रहेका सिमेन्ट, छड उद्योगहरू पनि त्यही सडकको दायाँबायाँ रहेका छन्।
सो सडकखण्डअन्तर्गत भैरहवाको बुद्धचोकदेखि गौतमबुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलसम्म ६ लेन, विमानस्थलदेखि लुम्बिनी पर्सा चौराहसम्म ४ लेन र त्यहाँबाट तौलिहवासम्म २ लेनको सडक निर्माण भएको हो।
एशियाली विकास बैंकको सहयोगमा उक्त सडक निर्माण भएको हो।
उक्त सडक ११ महिना ढिला गरी निर्माण सम्पन्न भएको भैरहवा लुम्बिनी तौलिहवा सडक आयोजना प्रमुख प्रदीपराज शाक्यले बताए।
उनले भने, ‘तोकिएको समयभन्दा एघार महिना ढिला सम्पन्न भयो। तीन पटक भेरियसन पनि भयो। एक वर्ष मेन्टिनेन्स पिरियड हुन्छ। छ महिना बितिसक्यो अब आगामी डिसेम्बरमा हस्तान्तरण हुन्छ।’
निर्माण सम्पन्न भएको पाँच महिनामै सडक धेरै ठाउँमा भासिएको छ। धेरै ठाउँमा भत्केको छ। सडक भासिँदा र भत्किँदा द्रूत गतिमा गाडी चलाउन मुश्किल भएको लुम्बिनी जाने यात्रु लिएर भैरहवाबाट लुम्बिनी जाँदै गरेका ट्याक्सी चालक रामनिवास चाईले लुम्बिनीगेट अगाडि भने, ‘बाटोको गुणस्तर कमजोर छ। बनेर नसकिँदै भत्किन थालिसकेछ।’
चाई जस्तै अर्का ट्याक्सी चालक विन्ध्याचल यादवले बाटोको खटपटले गर्दा द्रूतगतिमा गाडी चलाउन नपाएको बताए।
योजना प्रमुख शाक्यले भने गुणस्तरीयता र सडकको मापदण्डको विषयमा कन्सल्टेन्टको रिपोर्ट अनुसार नै काम भएको बताए।
उनले भने, ‘कोरोनाका कारण दुई महिनादेखि म सडक निरीक्षण गर्न गएको छैन। तर, सडकको गुणस्तरको विषयमा केइसिसी र केडिइसी कन्सल्टेन्टले दिएको रिपोर्ट ठीक नै देखिन्छ।’
निर्माण सम्पन्न भएको पाँच महिना नबित्दै भत्किने सडकको गुणस्तर करोडौं खर्चेर राखिएका कन्सल्टेन्सीले सही छ भनेर रिपोर्ट दिनुमा कतै ठेकेदार पक्षसँग मिलोमतो त छैन भनी प्रश्न समेत उठेको छ।
यता सडक निर्माणको ठेक्का पाएको निर्माण कम्पनी गावर कन्सट्रक्सनका प्रतिनिधि मधु आचार्यले भने, ‘हामी पनि अचम्मै भएका छौं। चिन्तित छौं। बेस राम्रो छ, माथि बिग्रेको हो। मौसम राम्रो भयो भने यो सुधार गर्छौं।’
उनले सडकमा रहेका विद्युतका पोल, रूखहरू समयमै नहटाउँदा र ढुंगा गिट्टी बालुवा तथा माटो पर्याप्त नपाउँदा काममा ढिलाइ भएको स्वीकार गरे।
६ लेन सडककोबीच भागमा ‘ग्रिन वेल्ट’, दुई–दुई लेनको सडक र दायाँबायाँ सर्भिसलेन सहितको ‘फुटपाथ’ समेत निर्माण भएको छ।
उक्त सडकखण्डमा ३६ वटा यात्रु प्रतिक्षालयका साथै काटिएका रूखको ठाउँमा ५१ सय रूख रोप्नुपर्ने भएता पनि ती काम भने अझै पूरा भएको छैनन्। रासस
