व्यास गाउँपालिका १ छाङ्गरुदेखि भारतले अतिक्रमण गरेको कालापानी भूमि पुग्ने गरी घोरेटो बाटो निर्माण सुरू भएको छ। सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकारको व्यास विशेष कार्यक्रमअन्तर्गत घोरेटो बाटो निर्माण भइरहेको हो।
व्यासको छाङ्गरुबाट कालापानी जाने बाटो ठाउँ-ठाउँमा पहिरो गएर भत्किएपछि अहिले प्रदेशको विशेष कार्यक्रमअन्तर्गत निर्माण भइरहेको हो।
यसअघि सो क्षेत्रमा पञ्चायतकालमा घोरेटो बाटो निर्माण गरिएको थियो। पञ्चायतकालयता मर्मत हुन नसकेको बाटो अहिले आएर प्रदेश विशेष योजनाअन्तर्गत निर्माण भइरहेको छ।
प्रदेश सरकारको रु ३० लाखमा छाङ्गरुदेखि कालापानी जोड्ने बाटो निर्माण तथा बाटो मर्मतको काम भइरहेको वडा नं १ का वडाध्यक्ष अशोकसिंह बोहराले बताए।
छाङ्गरुदेखि कालापानीसम्म झण्डै १४ किलोमिटर बाटो पर्दछ। उनले भने, ‘यो क्षेत्रमा पञ्चायतकालमा छाङ्गरुको स्थानीय कालापानी भएर तिब्बत व्यापारमा जाने बाटो हो। त्यो बेला यो क्षेत्रमा फराकिलो र घोरेटो बाटो थियो। भत्किएका केही ठाउँमा नयाँ बनाइएको उनले जानकारी दिए। उनी भन्छन्, ‘अहिले यो बाटो विगतकै जस्तो चौडा बाटो निर्माण भइरहेको छ।’
विगतमा स्थानीयबासीले आवतजावत गर्दै आएको यो बाटो पछिल्लो समय भारतले कालापानीमा आफ्नो सेना राखेपछि स्थानीयलाई आवतजावतमा रोक लगाएको छ।
तीन वर्ष अघिसम्म स्थानीयले सहज रूपमा कालापानी क्षेत्रसम्म पूजा गरेर आउँथे। नेपालले आफ्नो भूमि भएको दाबी गर्दैै नक्सा प्रकाशन गरेपछि भारतले झन् नेपालको भूमि मिचेर अगाडि बढेको उनको भनाइ छ।
‘हाम्रा बुवा बाजेहरू चीनको तिब्बत जाने, घोडा खच्चड लिएर हिड्ने पुर्खौली बाटो यही हो’, व्यास १ का विमल बोहराले भने, ‘ठाउँ-ठाउँमा अहिले पनि खच्चड बस्ने पडाउहरू छन्। भत्किएका घरहरू अहिले पनि देखिन्छन्। अहिले भारतले माथिल्लो कौवाभन्दा माथि जान रोक लगाएको छ।’
निर्माणाधीन बाटोको जनप्रतिनिधि र सशस्त्र प्रहरीको टोलीले संयुक्त टोलीले अनुगमन गरेको छ।
वडाध्यक्ष बोहरा तथा छाङगरुस्थित ५० नम्बर गुल्मका सशस्त्र प्रहरीका डिएसपी धीरेन्द्र शाह नेतृत्वको सशस्त्र टोलीले केही समयअघि घोरेटो बाटोको अनुगमन गरेको छ।
सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकारले व्यासमा विशेष कार्यक्रम सञ्चालन गरेको छ।
भारतले लिपुलेक सडकको उद्घाटनपश्चात त्यस क्षेत्रमा भ्रमणमा पुगेका सुदरपश्चिम प्रदेशका मुख्य मन्त्री त्रिलोचन भट्टले व्यास क्षेत्रका लागि प्रदेश सरकारले विषेश प्याकेज ल्याउने घोषणा गरेका थिए। रासस
