मुस्ताङको प्रशिद्ध तिर्थस्थल मुक्तिनाथ क्षेत्रमा धार्मिक र पर्यटकीय पूर्वाधार थपिँने क्रम बढ्दो छ।
पछिल्लो पटक गैर आवासीय नेपाली संघका पूर्व उपाध्यक्ष सोनाम लामाले व्यक्तिगत पहलमा करोडौंको लगानी गरि धार्मिक र पर्यटकीय पूर्वाधार बनाएका छन्।
लामाको लगानीमा मन्दिर परिसरमा ३५ फिट अग्लो भगवान गौतम बुद्धको मूर्ति तयार भएको छ भने सोही आकारकै भगवान विष्णुको मूर्ति पनि राख्न लागिएको छ। त्यस्तै मुक्तिनाथ क्षेत्रमै अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको बुटिक रिसोर्ट ‘लो मुस्ताङ हिमालय रिसोर्ट’ पनि लामाकै लगानीमा तयार भएको छ।
तयार भएको गौतम बुद्धको मूर्ति र रिसोर्टको राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले आगामी शुक्रबार उद्घाटन गर्ने कार्यक्रम तय भएको छ।
त्यस्तै नयाँ बन्ने विष्णु भगवानको मूर्ति निर्माणको शिलान्यास पनि राष्ट्रपति भण्डारीले सोही दिन गर्ने कार्यक्रम तय भएको लामाले जानकारी दिए।
मुक्तिनाथ भगवान विष्णुको जन्मस्थान रहेको भनाई छ। स्कन्द पुराणमा उल्लेख भए अनुसार करिब ८ सय वर्ष पहिले यहाँ साधुहरूले मन्दिर स्थापना गरेका थिए। हिन्दु र बौद्धमार्गीको साझा तिर्थस्थल रहेको मुक्तिनाथ क्षेत्रमा विभिन्न गुम्बाहरु पनि छन्।
परम्परागत धार्मिक संरचनाको संरक्षण र सम्बर्द्धन गर्ने गरि मुक्तिनाथ विकास गुरू योजना छ। सोही गुरू योजनाको महत्वपूर्ण संरचना बुद्ध मूर्तिको स्थापना र विष्णु भगवानको मूर्ति शिलान्याशमा आफू संलग्न हुन पाउँदा खुसी लागको सोनामको भनाइ छ।
बुद्ध मूर्ति
मुक्तिनाथ क्षेत्रको समुचित विकासका लागि तय गरिएको गुरू योजनाको एक अंशका रूपमा ३५ फिट अग्लो पत्थरको मूर्ति बनाइएको हो।
पाटन औद्योगिक क्षेत्रमा तयार गरिएको मूर्ति मुक्तिनाथमा स्थापना गरिएको लामाले बताए। मूर्ति आसपास क्षेत्रमा ध्यान योग तथा दृश्यावलोकनका लागि उपयुक्त हुने गरी पार्क तथा अन्य संरचना पनि बनाइएको लामाले बताए।
पाँच स्तुप र ११ ढुंगेधारा पनि त्यहाँ बनेका छन्।
‘पाहुनालाई बुद्धमूर्ति आराधनाका लागि मात्र होइन ध्यान योग दृश्यावलोकनको स्वर्गीय आनन्द अनुभूत गर्ने गरी यो संरचना तयार गरेका हौ,’ लामाले भने।
सन् २०१३ देखि यो परियोजनामा जुटेका लामाले आफ्ना श्रीमती र छोरा छोरी समेतको करिब ६ करोड रूपैयाँ लगानीमा निर्माण सम्पन्न गरको बताए।
मुक्तिनाथ मन्दिर नजिकैको रानी पौवामा यी संरचना बनेका छन्। समुद्र सतहबाट करिब ३ हजार सात सय मिटरको उचाईँमा बनेका संरचना आसपासबाट ३६० डिग्रीमा चारैतर्फ हिमालको दुष्यावलोकन गर्न सकिन्छ।
भगवान विष्णुको मूर्ति निर्माणाधिन
मन्दिरबाट करिव २ सय फिटकै दूरीमा गुरूयोजना अनुरुप भगवान विष्णुको पनि ढुंगाकै ठूलो मुर्ति बनाउन लागिएको छ।
यो मूर्ति स्थापनाका लागि गैर आवासीय नेपाली संघका पूर्व अध्यक्ष शेष घलेले पनि ५० लाख रूपैयाँ सहयोग गर्ने लामाले जानकारी दिए।
३५ फिट अग्लो विष्णु मूर्ति र सम्बन्धित अन्य संरचना निर्माणका लागि करिब ९ करोड रुपैयाँ लाग्ने आँकलन उनको छ।
विष्णु्को मूर्ति पनि पाटन औद्योगिक क्षेत्रमै निर्माण गरी त्यहाँ पुर्याइने लामाले जानकारी दिए। यो परियोजनाका लागि भने गैर आवासीय नेपाली लगायत अन्य दाताको सहायता पनि स्वीकार गरिने उनले जानकारी दिए।
सुविधासम्पन्न बुटिक होटल
सामाजिक सेवाको दुई परियोजना बाहेक मुक्तिनाथ क्षेत्रको विकासका लागि सोनामले धार्मिक तथा अन्य पर्यटक समेतलाई लक्षित गरी सुविधासम्पन्न लो मुस्ताङ हिमालय रिसोर्ट पनि निर्माण गरेका छन्।
‘कालिगण्डकी करिडोरमा सडक तथा अन्य पूर्वाधार पुगेसँगै पर्यटक आगमन पनि बढ्दो छ। तर स्तरीय र होटल संरचनाको अभाव रहेकाले त्यहाँ स्तरीय होटल बनाइएको हो’ लामाले भने।
बुटिक अवधारणामा बनेको होटल करिव १ सय रोपनी क्षेत्रफलमा फैलिएको छ। चारै दिशामा हिमाल अवलोकन गर्न सकिने रानीपौवा हाइटमा रहेको होटल क्षेत्रमै करिव ५ सय बोटको स्याउ फार्म पनि छ।
निलगिरी धौलागिरी जस्ता मनमोहक हिमालको घेराभित्र रहे जस्तै देखिने सो होटलमा पर्यटकको सेवाका लागि साउना स्पा देखि घोडचढी सुविधा उपलब्ध हुने लामाले जानकारी दिए।
मुक्तिनाथ नजिकैको गाउँ थुराङमा जन्मिएका लामाले आफ्नै मातृभूमिको विकासका लागि पूर्वाधार थप्न लागि परेको बताए।
स्थानीय समुदायसँग भाडामा जग्गा लिएर रिसोर्ट निर्माण गरिएको बताउँदै लामाले निश्चित अवधिपछि उक्त रिसोर्ट समुदायलाई नै हस्तान्तरण गरिने जानकारी दिए।
‘आफ्नै जन्मथलोको पर्यटकीय क्षमताको सदुपयोगमार्फत स्थानीय रोजगारी आयआर्जन हुँदै पर्यटनको राष्ट्रिय परिदृश्यमै सकारात्मक योगदान पुगोस भन्ने हेतुले मुस्ताङलाई अझै उझिल्याउने प्रयासमा म लागेको छु,’ उनले भने।
अमेरिकामा २७ वर्ष विभिन्न व्यवसाय गरेका लामा गैरआवासीय नेपाली संघमा १३ वर्ष आवद्ध रहेका थियो। काठमाडौंको ठमेलमा १ सय बेड क्षमताको होटल लो मुस्ताङ पनि सञ्चालनमा ल्याउने अन्तिम तयारी भईरहेको लामाले जानकारी दिए।