कोभिड अघि २०७५ साउनमा बैंकहरूको औसत ब्याजदर २०७३ साल यताकै उच्च दरमा पुगेको थियो।
सो समय औसत ब्याजदर १२.४८ प्रतिशत रहेको थियो। अहिले व्यवसायीहरूले ब्याजदर उच्च भइरहेको भन्दै विरोध गरिरहेका छन्। गत असोजमा कर्जाको औसत ब्याजदर १२.१९ प्रतिशत छ।
यो समयमा पनि बैंकहरूको केही प्रडक्टको ब्याजदर भने २०७५ को भन्दा कम छ। तर केही क्षेत्रमा भने सो समयभन्दा पनि धेरै पुगेको छ।
राष्ट्र बैंकले प्रकाशित गरेको तथ्यांक अनुसार अहिले सेयर धितो कर्जाको ब्याजदर सबैभन्दा उच्च छ। अहिले वाणिज्य बैंकहरूले सेयर धितो कर्जामा सबैभन्दा धेरै औसत १३.३२ प्रतिशत लगाइरहेका छन्।
एक वर्षअघिसम्म यस्तो कर्जाको ब्याजदर १० प्रतिशतभन्दा कम थियो। राष्ट्र बैंकले पछिल्लो समय यो कर्जामा एकल ग्राहक सीमा लगाउनेदेखि धितोमा रहने सेयरको भारित औसत गणाना अवधिसमेत घटाएको थियो।
यस्तो कर्जा एक वर्षको अवधिमा २६.५४ प्रतिशतले घटेर ७६ अर्ब ३३ करोडमा सीमित भएको छ। अघिल्लो असोजमा एक खर्ब तीन अर्ब रूपैयाँ कर्जा लगानी थियो।
२०७५ साउनमा ५.२९ प्रतिशतमा विल खरिदको आधारमा जारी गरिरहेको कर्जामा हाल बैंकहरूले ब्याजदर ९.२८ प्रतिशत तोकेका छन्।
ब्याजदरमा ४.५३ प्रतिशतले वृद्धि भएको हो। तत्काल नगद आवश्यक पर्ने व्यवसायलाई पुँजी उपलब्ध गराउन निर्यात एलसी कागजपत्र, चेकको खरिद गरेर आधारमा कर्जा जारी गरिन्छ।
गत वर्षको असोजको तुलनामा भने यस्तो कर्जा लगानी ४६ प्रतिशतले घटेर दुई अर्ब ९२ करोड रूपैयाँमा सीमित भएको छ।
त्यस्तै, आयातमा जाने कर्जा र चालु पुँजी कर्जाको ब्याजदर २०७५ असोजको तुलनामा वृद्धि भएको छ।
आयातमा जाने कर्जाको ब्याजदर १०.४२ प्रतिशतबाट बढेर १२.५२ प्रतिशत र चालु पुँजी कर्जाको ब्याजदर १२.२६ प्रतिशतबाट बढेर १२.४८ प्रतिशत पुगेको छ।
गत वर्षको असोजको तुलनामा भने आयातमा जाने कर्जा ६२ प्रतिशतले घटेर ८० अर्बमा सीमित भएको छ। आयात कर्जा दुई खर्ब १५ अर्ब जारी भएको थियो। चालु पुँजी कर्जा ११ प्रतिशतले बढेर १० खर्ब ४४ अर्ब रूपैयाँ पुगेको छ।
मुलुकको विदेशी मुद्रा सञ्चितिमा दबाब परेसँगै राष्ट्र बैंकले आयातमा व्यवसायीहरूले शतप्रतिशत धितो राख्नुपर्ने व्यवस्था गरेको छ भने सरकारले केही वस्तुको आयातमा प्रतिबन्ध नै लगाएको छ।
त्यस्तै, राष्ट्र बैंकले चालु पुँजी कर्जामा समेत दुरुपयोग भएको र सेयर तथा घरजग्गामा लगानी भएको भन्दै यो कर्जामा पनि कडाइ गरेको छ।
