भरतपुर महानगर प्रज्ञा प्रतिष्ठानले नेपाली भाषा-साहित्य, कला, संस्कृतिका क्षेत्रमा योगदान दिने स्रष्टाहरूलाई सम्मान तथा पुरस्कार प्रदान गरेको छ।
प्रज्ञा प्रतिष्ठानले वरिष्ठ साहित्यकार तथा गीतकार प्रेमविनोद नन्दनलाई १ लाख ७८ रूपैयाँ नगदसहित नारायणी प्रज्ञा सम्मानबाट सम्मानित गरेको छ। नन्दनका ८ वटा कृतिहरू प्रकाशन भएका छन्। उनका ४० वटा गीतहरु रेकर्ड भएका छन्।
प्रतिष्ठानले वरिष्ठ रंगकर्मी ऋद्धिचरण श्रेष्ठलाई ५० हजार ७८ रुपैयाँ नगदसहित भरतपुर प्रज्ञा सम्मान प्रदान गरेको छ। श्रेष्ठले ६० भन्दा बढी चलचित्र तथा टेलिचलचित्रमा अभिनय गरेका छन्।
त्यस्तै वरिष्ठ समाजशास्त्री तथा लोक संस्कृति अन्वेषक डिल्लीराम पोखरेल (डी. आर. पोखरेल) नगद ५० हजार ७८ रुपैयाँसहित कृष्ण बम मल्ल प्रज्ञा सम्मान प्रदान गरिएको छ। उनका २० वटा कृतिहरू प्रकाशन भएका छन्।
त्यसैगरी प्रतिष्ठानले प्रा.डा.लक्ष्मणप्रसाद गौतमको समालोचनात्मक कृति चितवनको साहित्यिक रूपरेखालाई नगद ५० हजार ७८ रुपैयाँ र सम्मान पत्रसहित चित्रवन प्रज्ञा पुरस्कार प्रदान गरेको छ। त्रिभुवन विश्वविद्यालयको नेपाली विभागमा कार्यरत गौतमले चितवनको साहित्यलाई मूलधारको साहित्यसँग जोड्ने काम गर्दै आएका छन्।
महानगर प्रज्ञा प्रतिष्ठानले २५ हजार ७८ रुपैयाँसहित प्रा.डा. एकनारायण पौडेलको निसमालोचना: सिद्धान्त र प्रयोग निबन्धसङ्ग्रह, उपन्यासकार सिर्जन अविरलको मोक्ष उपन्यास, महाकाव्यकार पोषराज पौडेलको शुक्लागण्डकी महाकाव्यलाई भरतपुर महानगर प्रज्ञा पुरस्कार र गायत्री श्रेष्ठको गीतसङ्ग्रह ‘आफ्नै मनको सागरमा’लाई वागीश्वरी प्रज्ञा पुरस्कार प्रदान गरेको छ।
प्रज्ञा-प्रतिष्ठानको कुलपति रहेकी भरतपुर महानगरकी मेयर रेनु दाहालले पूर्वाधार विकाससँगै साहित्य, कला, संस्कृतिको विकासलाई पनि प्राथमिकतामा राखेर महानगरले काम गरिरहेको बताइन्। उनले कला, संस्कृति र साहित्यको सम्बर्द्धन तथा स्रष्टालाई सम्मानको कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिँदै जाने बताइन्।
भरतपुर महानगरपालिकाले २०७८ सालको चैत १५ गते प्रज्ञा प्रतिष्ठान स्थापना गरेको हो।
प्रतिष्ठानका सदस्य सचिव बालकृष्ण थपलियाले महानगरले प्रतिष्ठानमार्फत साहित्यकारलाई पाण्डुलिपी प्रकाशनका लागि प्रोत्साहनस्वरूप १० देखि ३० हजार रुपैयाँसम्म सहयोग गरेको बताए। अहिलेसम्म १२ जना साहित्यकारले यो सुविधा उपयोग गरेका छन्।
प्रतिष्ठानले जिल्लाका साहित्यकार, कलाकारहरुको परिचयात्मक पुस्तक वाङ्मय कोष पनि प्रकाशन गर्दैछ। थपलियाले भरतपुर प्रज्ञा जर्नल र महानगर साहित्य दर्पण भाग-२ पनि प्रकाशनको क्रममा रहेको जानकारी दिए।
