आर्थिक वर्ष २०७६/७७ मा अस्तित्वमा रहेकामध्ये २४ संस्थान नाफा आर्जन गर्न सफल भएका छन्।
सरकारले शुक्रबार सार्वजनिक गरेको चालु आर्थिक वर्षको सर्वेक्षणअनुसार नाफामा संचालनमा रहेका कम्पनीहरुको समग्रमा संचालन आम्दानी घटेसँगै नाफामा पनि कमी आएको छ।
सो आवमा संस्थानको कुल सञ्चालन आय ४ खर्ब ७१ अर्ब २४ करोड रहेकोमा आर्थिक वर्ष २०७६/७७ मा ९ प्रतिशतले कमी आई ४ खर्ब २८अर्ब ७१ करोडमा झरेको छ।
गत आर्थिक वर्षको तुलनामा सार्वजनिक संस्थानको खुद नाफा १.२१ प्रतिशतले कमी आई आर्थिक वर्ष २०७६/७७ मा ४८ अर्ब २९ करोड ८२ लाखमा झरेको छ। आर्थिक वर्ष २०७६/७७ मा जम्मा १४ अर्ब ९ करोड ९५ लाख लाभांश सरकारलाई प्राप्त भएको छ। यो रकम अघिल्लो वर्षको तुलनामा ४८.८७ प्रतिशतले बढी हो।
२ संस्थानको कारोबार शून्य रहेको र १८ संस्थानले घाटा ब्यहोरेका छन्। जनकपुर चुरोट कारखाना बन्द छ भने विद्युत उत्पादन कम्पनी र राष्ट्रिय प्रसारण ग्रिड कम्पनीको व्यवसाय शुरुवाती अवस्थामा छ।
नोक्सानीमा सञ्चालन भइरहेका संस्थानमध्ये नेपाल ओरियण्ड म्याग्नासाईट, बुटवल धागो कारखानाको व्यावसायिक कारोबार नभएको, नेपाल रेल्वे कम्पनीको व्यवसाय सञ्चालनको प्रक्रियामा रहेकाले यी तीन कम्पनीको प्रशासनिक खर्च हुने नै भएकाले नोक्सानी ब्यहोरिरहेको सर्वेक्षणमा जनाइएको छ।
आर्थिक वर्ष २०७६/७७ मा नाफामा सञ्चालित २४ संस्थानको खुद नाफा ४.२८ प्रतिशत र नोक्सानीमा सञ्चालित १८ संस्थानको खुद नोक्सानी ९९. ४६ प्रतिशतले बढेको छ। सार्वजनिक संस्थानको प्रशासनिक खर्चमा १२.६८ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ।
आर्थिक वर्ष २०७६/७७ मा शेयरधनी कोष/नेटवर्थ गत आर्थिक वर्षको तुलनामा १३.११ प्रतिशतले वृद्धि भई ७ खर्ब ३ अर्ब ९० करोड भएको छ। समीक्षा अवधिमा संस्थानहरूमा नेपाल सरकारको कुल लगानी गत आर्थिक वर्षको तुलनामा ११.८ प्रतिशतले वृद्धि भई ५ खर्ब १९अर्ब ५५ करोड पुगेको छ।
गत आर्थिक वर्ष मूलत विद्युत उत्पादन र प्रसारण लाईन निर्माण, विमानस्थल निर्माण, खानेपानी र वित्तीय क्षेत्रका केही संस्थानमा थप लगानी गरिएकोले कुल लगानी बढ्न गएको बताइएको छ।
हालसम्म ६ सार्वजनिक संस्थान नेपाल स्टक एक्सचेन्जमा सूचीकृत भई अघिल्लो आर्थिक वर्षको तुलनामा बजार पुँजीकरण २.१८ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ।
४ संस्थानको २२ आर्थिक वर्षको नियमित रूपमा लेखा परीक्षण नभएकोले वित्तीय अवस्थाको यथार्थ मूल्याङ्कन नहुनुको साथै वित्तीय अनुशासनको पक्ष पनि कमजोर रहेको छ।
संस्थानको शेयर संरचना (प्रतिशतमा)
क्र.सं. | संस्थानको नाम | नेपाल सरकार | संस्थान/निजी क्षेत्रको | कैफियत |
क. औद्योगिक क्षेत्र |
१ | दुग्धविकास संथान | १०० | - | |
२ | जडिबुटीउत्पादन तथा प्रशोधन कम्पनी लि. | ८७.५८ | १२.४२ | |
३ | हेटौंडासिमेन्ट उद्योग लि. | १०० | - | |
४ | जनकपुरचुरोट कारखाना लि. | १०० | - | |
५ | नेपालऔषधि लिमिटेड | १०० | - | |
६ | उदयपुर सिमेन्ट उद्योग लि. | १०० | - | |
७ | नेपालओरियण्ड म्याग्नासाइट प्रा.लि. | ८३.३३ | १६.६७ | |
८ | बुटवल धागो कारखाना लि. | ८९.75 | १०.25 | |
९ | नेपाल मेटल कम्पनी लि. | ६८.91 | ३१.09 | |
१० | धौबादी फलाम कारखाना. | 100 | - | |
| जम्मा | ९७.27 | २.73 | |
ख. जनोपयोगी क्षेत्र |
१ | नेपाल खानेपानीसंस्थान | १०० | - | |
२ | नेपाल विद्युतप्राधिकरण | १०० | - | |
३ | नेपाल दूरसञ्चार कम्पनी लि. | ९१.४९ | ८.५१ | |
४ | विद्युत उत्पादनकम्पनी लि. | ६8.20 | ३1.80 | |
५ | राष्ट्रिय प्रसारण ग्रीड कम्पनी | ९8.36 | 1.64 | |
| जम्मा | ९८.40 | १.60 | |
ग. व्यापारिक क्षेत्र |
१ | कृषि सामग्री कम्पनी लि. | 100 | - | आर्थिक वर्ष २०७६/७७ देखि राष्ट्रिय बीउ विजनकम्पनी लि. मर्ज भएपछि १०० प्रतिशत सरकारको स्वामित्व |
2 | नेपालआयल निगम लि. | ९९.४६ | ०.५४ | |
3 | नेपालबन निगम लि. | १०० | - | |
4 | खाद्यव्यवस्था तथा व्यापार कम्पनी लि. | १०० | - | |
| जम्मा | ९९.54 | ०.46 | |
घ. वित्तीय क्षेत्र |
१ | कृषिविकास बैङ्क लि. | 51.00 | 49.00 | |
२ | राष्ट्रियबिमा संस्थान * | २७.७८ | ७२.२२ | |
३ | राष्ट्रियबिमा कम्पनी लि. * | ४७.५० | ५२.५० | |
४ | राष्ट्रियवाणिज्य बैङ्क लि. | ९९.९७ | ०.०३ | |
५ | निक्षेप तथा कर्जासुरक्षण कोष | ९0.00 | 10.00 | |
६ | नेपाल स्टक एक्सचेन्ज लिमिटेड | ५८.६६ | ४१.३४ | |
७ | नागरिकलगानी कोष* | १०.०० | ९०.०० | |
८ | हाइड्रोइलेक्ट्रिसिटी इन्भेष्टमेन्ट एण्ड डेभलपमेन्ट कम्पनि लिमिटेड (साविक जलविद्युत लगानी तथा विकास कम्पनी लि.) | 66.67 | 33.33 | |
९ | नेपालबैङ्क लि. | ५१.०० | ४९.०० | |
| जम्मा | 70.44 | 29.56 | |
ङ. सामाजिक क्षेत्र |
१ | सांस्कृतिकसंस्थान | १०० | - | |
२ | गोरखापत्रसंस्थान | १०० | - | |
३ | जनकशिक्षा सामग्री केन्द्र लि. | १०० | - | |
४ | नेपालटेलिभिजन | १०० | - | |
५ | राष्ट्रियआवास कम्पनी लि. | १०० | - | |
| जम्मा | १०० | - | |
च. सेवा क्षेत्र |
१ | औद्योगिक क्षेत्रव्यवस्थापन लि. | ९9.62 | 0.38 | |
२ | नेशनलकन्स्ट्रक्सन कम्पनी नेपाल लि. | १०० | - | |
३ | नेपालपारवहन तथा गोदाम व्यवस्था कं. लि. | १०० | - | |
४ | नेपालइञ्जिनीयरिङ्ग कन्सल्टेन्सी सेवा केन्द्र लि. | १०० | - | |
५ | नेपालवायुसेवा निगम | १०० | - | |
६ | राष्ट्रियउत्पादकत्व तथा आर्थिक विकास केन्द्र लि. * | २३.९५ | ७६.०५ | |
७ | नेपालनागरिक उड्डयन प्राधिकरण | १०० | - | |
८ | नेपाल पूर्वाधार निर्माण कम्पनी लि. | १०० | - | |
९ | साझा यातायात | ९3.90 | 6.10 | |
१० | नेपाल रेल्वे कम्पनी लि. | 100 | - | |
11. | विशाल बजार कम्पनी लिमिटेड | 98.75 | 1.25 | |
| जम्मा | ९९.56 | ०.44 | |
| कुल जम्मा | ९२.96 | ७.04 | |
आर्थिक वर्ष 207६/7७ मा वित्तीय क्षेत्रको वित्तीय स्थिति (रकम रु.लाखमा)
क्र.सं. | सार्वजनिक संस्थान | सञ्चालन आय रकम | प्रशासकीयखर्च रकम | खुद नाफा/ नोक्सान रकम | सञ्चित नाफा/ नोक्सान रकम | डेब्ट इक्विटी अनुपात |
१ | कृषि विकास बैङ्क लि. | १६२१३९ | 37361 | 33318 | 23421 | - |
२ | राष्ट्रिय बिमासंस्थान | 92301 | 2065 | 591 | 2८५८ | - |
३ | राष्ट्रिय बिमा कम्पनीलि. | 11234 | 18३3 | 6386 | 29683 | - |
४ | राष्ट्रिय वाणिज्यबैङ्क लि. | १७२१४९ | 40520 | 43773 | 7616 | - |
५ | निक्षेप तथा कर्जासुरक्षण कोष | २९०५१ | 2052 | 18711 | 1613 | 3.76 |
६ | नेपाल स्टक एक्सचेन्जलिमिटेड | 3279 | 1320 | 3369 | 9273 | 0.65 |
७ | नागरिक लगानी कोष | 13२89३ | 10714 | 27929 | 47378 | - |
८ | हाइड्रोइलेक्ट्रिसिटी इन्भेष्टमेण्ट एण्ड डेभलपमेण्ट कम्पनी लि. | १६६३८ | 709 | 10281 | 3254 | 7.01 |
९ | नेपाल बैङ्क लि. | 11९३९४ | 27148 | 23329 | 31027 | - |
| जम्मा | 739078 | 123720 | 167687 | 156125 | - |